Cựu Shopee Marketing Intern và phép thử thực tập: Lựa chọn thế nào giữa vô vàn cơ hội?

Mùa hè đến cũng là khoảng thời gian các bạn sinh viên bước vào kỳ thực tập của mình. Giữa vô vàn những cơ hội thực tập chất lượng, đâu sẽ là lựa chọn phù hợp dành cho bạn? Hãy cùng HRC tìm câu trả lời qua những chia sẻ và góc nhìn thú vị từ chị Đinh Mai Anh – CRM Associate tại Shopee trong bài viết dưới đây nhé!

Đầu tiên chị có thể chia sẻ đôi chút về background và công việc hiện tại của mình được không ạ?

Chị là sinh viên FTU khóa 57. Công việc đầu tiên của chị khi còn là sinh viên là làm Marketing part-time tại IZONE. Sau đó cuối năm 2, chị đi thực tập tại VNPay trong khoảng 9 tháng, trước khi trở thành thực tập sinh ở Shopee và gắn bó đến hiện tại với vị trí Associate ở mảng CRM (Customer Relationship Management).

Giữa rất nhiều cơ hội thực tập, chị đã tìm kiếm công việc phù hợp với mình như thế nào? Và lý do chị chọn thực tập tại VNPay, Shopee là gì ạ?

Trước khi đi tìm việc, chị đã rất hiểu bản thân và xác định được Marketing là ngành mình muốn thử. Sau đó, chị tìm hiểu về những loại công ty trong ngành như agency, client hay SMEs. Do có ý định theo general management nên chị đã quan sát các anh chị theo hướng này và nhận thấy phần lớn các anh chị đều làm việc ở những doanh nghiệp lớn – một môi trường cho em cơ hội trải nghiệm rộng thay vì đi sâu như agency. Đó cũng là lý do chị đã lựa chọn thực tập ở các doanh nghiệp lớn.

Khi đó các doanh nghiệp chưa có nhiều chương trình thực tập như bây giờ mà sinh viên thường chỉ tìm được các cơ hội thực tập tốt qua một số tổ chức, chương trình trung gian. 

Với VNPay: Trong quá trình tìm việc, chị được một người bạn refer vị trí thực tập sinh của team Truyền thông ở VNPay. Khi tìm hiểu, chị nhận thấy môi trường làm việc ở đây rất trẻ trung, thân thiện, anh chị leader rất giỏi và có tâm, nên chị sẽ có cơ hội tốt để học hỏi và phát triển bản thân. Vì vậy chị đã ứng tuyển.

Với Shopee: Tuy đã ứng tuyển rất nhiều công ty khác nhau từ trước nhưng chị đều không thực sự hứng thú với những công việc đó. Vì vậy, ngay khi Shopee mở chương trình Digital Marketing Program tuyển Associate, chị đã ứng tuyển. Tuy background chưa đủ tiêu chuẩn để làm Associate nhưng chị đã được công ty đề nghị trở thành thực tập sinh, cụ thể là Project Management Officer Intern. 

Tóm lại, chị nghĩ khi còn là sinh viên năm 2, năm 3, việc xác định rõ định hướng sự nghiệp và hiểu văn hóa công ty là rất khó. Vì vậy các em nên biết điều mình muốn thử là gì và tôn trọng sự trải nghiệm, coi kỳ thực tập là cơ hội để em hiểu ngành nghề, hiểu bản thân và tìm kiếm sự phù hợp. Trước khi lựa chọn một công việc, các em nên đọc thật kỹ JD, hỏi review để biết mình sẽ làm những công việc gì, trong một team như thế nào, sẽ phát triển ra sao. 

Hiện nay em thấy có rất nhiều bạn sinh viên chưa có định hướng rõ ràng và trải nghiệm thực tế nên gặp không ít khó khăn trong quá trình tìm kiếm công việc thực tập phù hợp. Chị có nhắn nhủ nào dành cho các bạn không ạ?

Khi còn là sinh viên năm 2, năm 3, các em đều chưa có nhiều trải nghiệm và những điều các em được nghe về công việc thường sẽ không giống với thực tế. Có 3 điều chị muốn nhắn gửi các em:

• Đầu tiên, không nên hạn chế bản thân trong một con đường sự nghiệp hay suy nghĩ rằng công việc đầu tiên em chọn sẽ đi theo em cả đời. Thay vào đó, hãy giữ cho mình tâm thế đi trải nghiệm. Điều quan trọng nhất của việc đi thực tập là các em được làm việc để hiểu ngành nghề và hiểu bản thân, biết được công việc này có phù hợp để mình tiếp tục theo đuổi không. 
• Các em có thể không biết mình thích gì, nhưng chắc chắn các em sẽ biết điều mình không thích. Ví dụ khi em không thích số, em có thể tránh những công việc liên quan tới số liệu như Business Analyst hay Digital Marketing. Khi đã loại trừ được những công việc liên quan đến những điều mà em không thích, hãy tổng hợp những công việc có các yếu tố mà em thích và sắp xếp theo thứ tự ưu tiên. Sau đó, hãy cho bản thân khoảng thời gian đủ dài để trải nghiệm và quyết định đó có phải con đường phù hợp với mình không.
• Cuối cùng, trước khi chọn một ngành, các em hãy tìm hiểu về những đặc thù, tính chất công việc qua internet và các anh chị trong ngành. Ví dụ khi làm HR, em sẽ được tiếp xúc nhiều với con người, làm Marketing sẽ cho em cơ hội tiếp xúc với cả KPI, con người và số liệu. Hiểu được những yếu tố này sẽ giúp em bớt mông lung hơn khi làm việc, và loại trừ được nhiều công việc không phù hợp hơn. 

Từ trải nghiệm của chị, trước khi bước vào kỳ thực tập, các bạn sinh viên nên chuẩn bị cho mình những mindset, kỹ năng và kiến thức như thế nào ạ?

Kiến thức: Chủ động tìm hiểu kiến thức về ngành, hỏi các anh chị trong ngành về công việc thực tế và các phòng ban: chia team như thế nào, mỗi team làm gì, công việc của mỗi vị trí…

Kỹ năng: Tìm hiểu những kỹ năng cốt lõi của một ngành. Bên cạnh những kỹ năng chung như problem-solving hay teamwork, các em hãy trau dồi cho mình kỹ năng Excel và Powerpoint thật tốt. Khi đi làm, các em sẽ phải thuyết trình rất nhiều và hầu hết các ngành đều sử dụng Excel khi làm việc với số. Thành thạo 2 công cụ này sẽ giúp đỡ em rất nhiều trong quá trình làm việc.

Mindset: 

• Cởi mở để đón nhận mọi cơ hội và học hỏi từ leader, đồng nghiệp
• Kiên trì: Các em nên dành ít nhất từ 3-6 tháng cho mỗi công việc để có đủ thời gian hiểu công việc và công ty của mình.
• Chủ động: Thể hiện từ quá trình em đi tìm việc: đọc kỹ JD để hiểu rõ công việc và đặt kỳ vọng hợp lý; trong quá trình làm việc các em nên nêu rõ mong muốn với leader, nhờ anh chị tư vấn về career path và review công việc. Hãy thẳng thắn trao đổi với leader khi công việc của em có bất cứ vấn đề gì, ví dụ khi em cảm thấy workload quá nặng hay bản thân chưa được làm những việc thử thách như em mong muốn.

Bên cạnh đó, các em hãy nhớ ai cũng có con đường và tốc độ của riêng mình, đừng vì các bạn thắng cuộc thi này, làm ở công ty kia mà muốn làm theo. Các em hãy luôn quay lại bản thân để hiểu mình: mình muốn gì, không thích gì, đang ở trình độ nào, cần làm gì để phát triển thêm… 

Một số bạn sinh viên tuy đã chọn được công việc thực tập phù hợp và có sự chuẩn bị đầy đủ nhưng trong quá trình làm việc không tránh khỏi những tình huống kỳ vọng khác xa với thực tế. Chị nghĩ thế nào về tình huống này ạ?

Chị thấy trong Marketing có những trường hợp công việc thực tế khác kỳ vọng rất phổ biến: Khi tìm hiểu về ngành, các em sẽ thấy những công việc rất thú vị như lên idea, lập kế hoạch, chạy chiến dịch quảng cáo… Nhưng thực tế khi thực tập, công việc các em được giao nhiều nhất là chạy Google Ads và viết content. Điều này khiến rất nhiều bạn chán nản, thậm chí thất vọng.

Chị nghĩ có 2 nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng này:

• Các em chưa đọc kỹ JD, chưa thực sự hiểu công việc, nhiệm vụ của mình là gì. 
• Chưa hiểu ý nghĩa của công việc và đóng góp của mình với bức tranh tổng của team

Vì vậy, ngoài việc đọc kỹ JD trước khi ứng tuyển, các em hãy trao đổi thẳng thắn với sếp về công việc và trách nhiệm của mình trong quá trình làm việc. 

Ban đầu khi mới vào, thường các em sẽ chưa được giao quá nhiều việc. Nhưng em học hỏi càng nhanh thì cơ hội em được giao những công việc thử thách hơn càng lớn. Khi cảm thấy bản thân có đủ năng lực và muốn học hỏi thêm, các em hãy chủ động trao đổi với cấp trên về mong muốn của mình.

> Đọc bài viết sau đây để giải quyết các vấn đề xoay quanh việc đặt kỳ vọng khi thực tập: Câu chuyện thực tập và cú shock “Fail expectation” – Sinh viên nên đặt kỳ vọng như thế nào?

Trong vài năm trở lại đây em thấy có rất nhiều bạn sinh viên băn khoăn giữa việc thực tập ở startup hay các doanh nghiệp vừa và doanh nghiệp lớn. Quan điểm của chị về việc thực tập ở các môi trường này là gì ạ?

Với start-up: Em sẽ được làm nhiều việc hơn, có trách nhiệm lớn hơn, vì thế em sẽ được học hỏi nhiều và phát triển rất nhanh, đặc biệt khi em gặp được cấp trên tốt. Tuy nhiên, mức lương của startup thường thấp hơn so với các doanh nghiệp vừa hay lớn.

Với doanh nghiệp vừa và lớn: Các doanh nghiệp này thường có trật tự rõ ràng và mức độ bảo mật dữ liệu cực cao, nên các em sẽ được tham gia vào một phần công việc và dữ liệu rất nhỏ cho đến khi level của em cao hơn. Khi đó, các em sẽ được học và phát triển một cách rất quy củ, cũng như  hiểu rõ các công việc, nhiệm vụ của từng vị trí, cấp bậc. Tuy nhiên sẽ có những thời điểm em cảm thấy không gian phát triển của bản thân bị giới hạn.

Bên cạnh đó em thấy có nhiều bạn rất băn khoăn khi đứng trước những cơ hội thực tập có tính chất công việc và môi trường làm việc tốt nhưng không trả lương. Chị nghĩ thế nào về việc thực tập không lương ạ?

Chị nghĩ khi thực tập không lương, các em sẽ luôn được học và đào tạo kỹ càng. Việc không có lương cũng giống như học phí, đổi lại em sẽ được học nhiều và phát triển nhanh. 

Còn với bản thân chị, chị luôn thích một công việc có lương, có thể không cao nhưng ít nhất cần có phụ cấp. Ngoài việc giúp em đáp ứng nhu cầu chi tiêu và bớt đi gánh nặng trong cuộc sống, tiền lương còn là động lực cho em trong quá trình làm việc.

Tóm lại, điều quan trọng nhất chính là mong muốn và nhu cầu của em. Hãy hiểu rõ những điều đó để lựa chọn công việc phù hợp.

HRC hy vọng qua những chia sẻ và góc nhìn thú vị từ chị Mai Anh, các bạn sinh viên sẽ sớm tìm được kỳ thực tập phù hợp cho mình.

Hãy cùng chúng mình chuẩn bị hành trang để có một kỳ thực tập trọn vẹn nhất qua những câu chuyện và lời khuyên ý nghĩa từ chị Mai Anh trong bài viết Đi qua kỳ thực tập, tận dụng thế nào cho đúng? nhé!

Bứt phá giới hạn với series Cẩm nang thực tập cùng HRC:

• Top 10 chương trình thực tập không yêu cầu kinh nghiệm từ các tập đoàn uy tín dành cho sinh viên kinh tế
• Câu chuyện thực tập – 1001 vấn đề giao tiếp chốn công sở
• Lần đầu đi làm – Làm sao để cân bằng công việc và cuộc sống?